ျမန္မာ့စပါးက်ီ ေရႀကီးေရလွ်ံ

ဧရာ၀တီတုိင္းသားတစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး လူမွန္းသိတတ္စ အရြယ္ကတည္းက ေရကူးကၽြမ္းက်င္ခဲ့ေသာ အသက္ ၅၄ ႏွစ္အရြယ္ ဦးလွႀကိဳင္သည္ ၾသဂုတ္လ ၁၃ ရက္က ေရနစ္ေသဆုံးသြားခဲ့သည္။ ပုံမွန္ထက္ ၁၀ ေပေက်ာ္ ျမင့္တက္လာေသာ ေရျပင္တြင္ ၎၏သစ္သားေလွကုိ ေလွာ္ခတ္ခ့ဲၿပီး မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ အိမ္မွအျပန္ ဓာတ္ႀကိဳးႏွင့္ တုိက္မိကာ ေရထဲသုိ႔ ျပဳတ္က်ေသဆုံးသြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ မုိးအဆက္မျပတ္ သည္းထန္စြာ ရြာသြန္းခဲ့သျဖင့္ ေရမ်ား တလိမ့္လိမ့္ ျမင့္တက္လာေသာေၾကာင့္
ဦးလွႀကိဳင္တုိ႔၏ ဘုရားကုန္းေက်းရြာအပါအ၀င္ သာေပါင္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ ကာလရွည္ၾကာ ေရလႊမ္းမုိးမႈကုိ ေတြ႕ႀကံဳေနၾကရသည္။
သာေပါင္းၿမိဳ႕နယ္ အပါအ၀င္ ဧရာ၀တီတုိင္းေဒသႀကီးရွိ ပုသိမ္ခ႐ုိင္၊ ဟသၤာတခ႐ုိင္၊ ေျမာင္းျမခ႐ုိင္၊ မအူပင္ခ႐ုိင္ႏွင့္ ဖ်ာပုံခ႐ုိင္တုိ႔တြင္ ေရလႊမ္းမုိးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနၿပီး တုိင္းေဒသႀကီးရွိ ၿမိဳ႕နယ္ ၂၆ ခုတြင္ ၂၄ ခုမွာ ေရႀကီးမႈႏွင့္ ၾကံဳေတြ႕ေနရသည္။ ေရႀကီးေရလွ်ံမႈဒဏ္ကုိ ပုသိမ္ခ႐ုိင္က အဓိကခံစားေနရၿပီး လူဦးေရသုံးေသာင္းေက်ာ္သည္ ယာယီကယ္ဆယ္ေရးစခန္းမ်ား၌ ေနထုိင္ေနရေၾကာင္း ကူညီကယ္ဆယ္ေရး ေဆာင္ရြက္ေနေသာ ခ႐ုိင္ႀကီးၾကပ္ေရးေကာ္မတီက ဆုိသည္။
ေရနက္ကြင္းေဒသျဖစ္ေသာ သာေပါင္းၿမိဳ႕နယ္သည္ ေရလႊမ္းမုိးမႈဒဏ္ အဆုိးဆုံးခံေနရၿပီး လူဦးေရ ရွစ္ေသာင္းခြဲခန္႔ ေရေဘးသင့္ခဲ့ကာ ေရေဘးဒုကၡသည္ ၁၂,၀၀၀ ေက်ာ္သည္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ားတြင္ ဖြင့္လွစ္ထားေသာ ယာယီကယ္ဆယ္ေရးစခန္း ၅၀ ေက်ာ္၌ ေရာက္ရွိခုိလႈံေနရသည္။

ေရလႊမ္းမုိးမႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အဓိက စုိက္ပ်ဳိးေရးေဒသရွိ လယ္ယာေျမဧကေပါင္း တစ္သိန္းရွစ္ေသာင္းနီးပါးသည္ ဆယ္ရက္အတြင္း ေရနစ္ျမဳပ္သြားခဲ့သည္။ ပုသိမ္ခ႐ုိင္ႏွင့္ ဖ်ာပုံခ႐ုိင္တုိ႔သည္ လယ္ယာေျမဧက အမ်ားဆုံး ေရလႊမ္းခံရေသာ ေဒသမ်ား ျဖစ္ေနသည္။
မုိးသည္းထန္စြာ ရြာသြန္းျခင္း၊ င၀န္ျမစ္ေရ တုိးျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ၾသဂုတ္လ ပထမပတ္မွ စတင္၍ ေနရာအႏွံ႔အျပားတြင္ ေနအိမ္မ်ား ေရလႊမ္းျခင္း၊ လယ္ေျမမ်ား ေရနစ္ျမဳပ္ျခင္းတုိ႔ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ရွစ္ႏွစ္က ဧရာ၀တီတုိင္းေဒသႀကီးတြင္ တစ္လခန္႔ၾကာ ေရႀကီးေရလွ်ံမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ျပည္သူမ်ား ေရေဘးဒဏ္ခံစားခဲ့ရကာ လယ္ယာမ်ား ထိခုိက္ပ်က္စီးခဲ့ရသည္။ ယခုကဲ့သုိ႔ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေျမမ်ား ကာလရွည္ၾကာ ေရနစ္ျမဳပ္ေနမႈေၾကာင့္ စိုက္ပ်ဳိးၿပီး စပါးခင္းမ်ား ဆုံး႐ႈံးပ်က္စီးမႈ ျမင့္မားႏုိင္ၿပီး မုိးစပါးအထြက္ႏႈန္းကုိ သိသိသာသာ ထိခုိက္မႈရွိႏုိင္ေၾကာင္း ေရနစ္ျမဳပ္ခံေနရေသာ လယ္သမားမ်ားကဆုိသည္။
ယခင္ႏွစ္က ဧရာ၀တီတုိင္းေဒသႀကီးတြင္ မုိးစပါးစုိက္ဧက ၃၇ သိန္းေက်ာ္ရွိၿပီး မုိးစပါးထြက္ရွိမႈမွာ တင္းေပါင္း သိန္းႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ရွိခဲ့ကာ ျပည္တြင္း မုိးစပါးထုတ္လုပ္မႈ၏ ၂၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ရွိခဲ့သည္။
ေက်ာင္းကုန္းၿမိဳ႕မွ ဧက ၃၀ ပုိင္ လယ္သမား ကုိလြင္မင္းထြန္းက “ေရျမဳပ္တဲ့လယ္ေတြက စုိက္ၿပီးသားေတြခ်ည္းပဲ။ ဆယ္ရက္ေက်ာ္သြားတဲ့အတြက္ စပါးပင္ေတြကေတာ့ ေသမွာပဲ”ဟု ဆုိသည္။ ေရျပန္က်ခ်ိန္တြင္ ေရနစ္ျမဳပ္ လယ္ယာေျမမ်ားမွ စပါးခင္းမ်ား၏ ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးမႈ အေျခအေနကုိ တြက္ခ်က္ႏုိင္မည္ျဖစ္ၿပီး ဆုံး႐ႈံးႏုိင္ေျခရွိေနေသာ စပါးခင္းမ်ားအတြက္ မ်ဳိးစပါးမ်ားရရွိႏုိင္ရန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း ပုသိမ္ခ႐ုိင္ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရး႐ုံးမွ တာ၀န္ရွိသူကဆုိသည္။
တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ ဘားအံခ႐ိုင္၌ ေရလႊမ္း၍ စုိက္ဧကသုံးေသာင္းနီးပါး၊ ပဲခူးတုိင္းေဒသႀကီးတြင္လည္း ဧကေထာင္ခ်ီ ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးခဲ့သည္။ တစ္ႏုိင္ငံလုံး ဧကသိန္းခ်ီ ေရနစ္ပ်က္စီးမႈက ျပည္တြင္းဆန္ေစ်းကြက္အေပၚ သက္ေရာက္မည္ျဖစ္သည္။
ယခုအခါ လယ္ပုိင္ရွင္မ်ားသည္ ေရက်ခ်ိန္ကုိ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကသည္။
“ေရက်လုိ႔ ျပန္စုိက္မယ္ဆုိရင္ ေတာင္သူလယ္သမားေတြမွာ ေငြမရွိဘူး။ မ်ဳိးစပါးလုိတယ္”ဟု ေရၾကည္ၿမဳိ႕နယ္ရွိ ဧရာတံခြန္ဆန္စပါး ေရာင္း၀ယ္ေရးအဖြဲ႕မွ ဒါ႐ုိက္တာဦးေဇာ္၀င္းကဆုိသည္။
ေရႀကီးမႈျဖစ္စဥ္တြင္ ေဒသခံမ်ားသည္ ယခင္ႏွစ္မ်ားအတုိင္း ပုံမွန္ေရ၀င္သကဲ့သုိ႔ ထင္မွတ္ေနၾကေသာ္လည္း လက္ေတြ႕တြင္ မုိးပုိမ်ားျခင္း၊ ျမစ္ေရႏွင့္ ဒီေရတုိးျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ေရပုိႀကီးေနၿပီး ေရႀကီးခ်ိန္ၾကာျမင့္ေနျခင္းကုိ ၾကံဳေတြ႕ေနရသည္။
ေရေဘးသင့္ လယ္သမားအခ်ဳိ႕သည္ ၎တုိ႔၏ ခုိင္းႏြားမ်ား ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးမည့္ အေျခအေနေၾကာင့္ ယာယီကယ္ဆယ္ေရး စခန္းမ်ားသုိ႔ မသြားေရာက္ႏုိင္ဘဲ ရန္ကုန္-ပုသိမ္ ကားလမ္းေဘးတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ေလးတုိင္စင္ ေျမစုိက္တဲမ်ားထုိး၍ ေနထုိင္ေနၾကသည္။
“ညဆုိ မအိပ္ရဘူး။ တစ္လွည့္စီ ကင္းေစာင့္ေနရတယ္။ ပုိးမႊား(ေႁမြ)အႏၲရာယ္ စုိးရိမ္ရတယ္”ဟု ေက်ာင္းကုန္းၿမိဳ႕နယ္၊ ရင္ဆုိင္၀ေက်းရြာမွ ဦးစုိးမင္းကဆုိသည္။ ဧရာ၀တီတုိင္းမွ ေက်းရြာမ်ားတြင္ ေရလႊမ္းမုိးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာၿပီး ေႁမြအႏၲရာယ္မွာ လူအမ်ား စိုးရိမ္ေနေသာ အႏၲရာယ္တစ္ခု ျဖစ္သည္။ ေက်ာင္းကုန္းၿမိဳ႕နယ္မွ ေက်းရြာမ်ားတြင္ ဘီပီအုိင္ေဆး၀ါးစက္႐ံုသုိ႔ ေရာင္းရန္ ေႁမြလိုက္လံ ၀ယ္ယူသူမ်ား အမ်ားဆံုး ေႁမြရသည့္ အခ်ိန္ျဖစ္ေနသည္။ “တစ္ေန႔ကို လိုက္၀ယ္တာ၊ အေကာင္ ၅၀၀ ေလာက္ေတာင္ ရတယ္တဲ့”ဟု ေက်းရြာမ်ားသို႔  အကူအညီသြားေရာက္ေပးခဲ့ေသာ ကံဦးပရဟိတမွ ေစတနာ့၀န္ထမ္းတစ္ဦးက ေျပာသည္။
ေရႀကီးခ်ိန္ ၾကာျမင့္လာသည္ႏွင့္အမွ် ေရေဘးဒုကၡသည္မ်ား ယာယီကယ္ဆယ္ေရး စခန္းမ်ားတြင္ တုိးပြားလာခဲ့ၿပီး စားေသာက္ေရးႏွင့္ ေနထုိင္ေရးတုိ႔အတြက္ အကူအညီမ်ား လုိအပ္မႈ ျမင့္တက္ေနသည္။
အခ်ဳိ႕ ယာယီကယ္ဆယ္ေရး စခန္းမ်ားသည္ ခရီးသြားလာေရး ခက္ခဲမႈေၾကာင့္ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ား ရရွိရန္ အားနည္းေနၿပီး ဆန္၊ ေသာက္ေရ၊ ေဆး၀ါးမ်ား လုိအပ္ခ်က္ရွိေနသည္။
“စကား၀ါရပ္ကြက္ကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေရာက္သြားေတာ့ ႏွစ္နပ္ ထမင္းမစားၾကရေသးဘူး။ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းမရွိေတာ့ ခက္ခဲေနၾကတယ္။ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္း ရွိေပမယ့္ သြားရခက္ခဲတဲ့ ေနရာေတြကုိ ကယ္ဆယ္ေရး မေရာက္ၾကဘူး ျဖစ္ေနတယ္”ဟု ပုသိမ္ၿမိဳ႕ရွိ မေနာျဖဴလူမႈေရးကူညီမႈအဖြဲ႕မွ တာ၀န္ရွိသူကေျပာသည္။
ယာယီ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းမ်ားသည္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ဖြင့္လွစ္ထားျခင္းျဖစ္ၿပီး သက္ႀကီးရြယ္အုိမ်ားႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားအတြက္ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ ဂ႐ုျပဳေစာင့္ၾကည့္မႈမ်ား လုိအပ္ေနသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား၊ ျပင္ပေစတနာရွင္မ်ားႏွင့္ တုိင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႕တုိ႔မွ ေရေဘးဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ဆန္အိတ္မ်ား လွဴဒါန္းျခင္းႏွင့္ ထမင္းထုပ္မ်ား ေ၀ငွျခင္းတုိ႔ ျပဳလုပ္လ်က္ရွိသည္။ သုိ႔ေသာ္ တုိင္းေဒသႀကီး၏ ေနရာအႏွံ႔အျပားတြင္ ေရႀကီးမႈဒဏ္ ႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ ဒုကၡသည္မ်ားကုိ ေန႔စဥ္ေထာက္ပ့ံမႈေပးရန္ လုိအပ္ခ်က္မ်ား ရွိေနသည္။
ကူညီကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ သက္ဆုိင္ရာ ေဒသအာဏာပုိင္မ်ား၊ ပါတီအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ေစတနာရွင္မ်ားသည္ မိမိတုိ႔အစီအစဥ္ျဖင့္ သီးျခားကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ အကူအညီမ်ားမွာ ျပန္႔က်ဲေနၿပီး အကူအညီမရဘဲ လစ္လပ္ေနသူမ်ားရွိသည္။
“အကူအညီ လာေတာင္းတဲ့သူေတြ မ်ားလာတယ္။ ၀န္ႀကီးတစ္ေယာက္ကုိလည္း လုိက္ျပဖူးတယ္။ လႊတ္ေတာ္မွာ တင္ျပမယ္ဆုိေပမယ့္ အေၾကာင္းေတာ့ မျပန္ေသးဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က လွဴခ်င္တဲ့ ေစတနာရွင္ေတြကုိ ကုိယ့္အစီအစဥ္နဲ႔ကုိယ္ ကူညီေပးေနတာပါ”ဟု ေရေဘးသင့္ျပည္သူမ်ားကုိ ထမင္းထုပ္မ်ား ေ၀ငွေနေသာ မေနာျဖဴအဖြဲ႕မွ တာ၀န္ရွိသူကေျပာသည္။
ဧရာ၀တီတုိင္းေဒသႀကီးတြင္ ေရနစ္ျမဳပ္ေသာ လယ္ယာစာရင္းႏွင့္ ေရေဘးသင့္ လူဦးေရစာရင္းမ်ားမွာ သက္ဆုိင္ရာဌာနမ်ားအလုိက္ ကြဲျပားမႈမ်ား ရွိေနၿပီး ကူညီကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ကုိင္မည့္သူမ်ားအတြက္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား စုေဆာင္းရာ၌ အခက္အခဲမ်ား ရွိေနသည္။
“ကုိယ္တုိင္ သြားလွဴရတာက စာရင္းေတြ ကြဲျပားေနတာေၾကာင့္ပါ။ ေရစတက္ခ်ိန္က ေကာက္ထားတဲ့စာရင္းနဲ႔ ေရတကယ္ျမဳပ္တဲ့အခါမွာ ေကာက္တဲ့စာရင္းက မတူေတာ့ ကုိယ္တုိင္ပဲ သြားလွဴရတာ။ ၿမိဳ႕နယ္မွာက မိသားစု ၁၆၀ ပဲရွိတယ္။ သြားလွဴတဲ့ အဲဒီ့ရြာမွာ မိသားစု ၁၇၀ ျဖစ္ေနတယ္”ဟု ဧရာ၀တီေဖာင္ေဒးရွင္းမွ တာ၀န္ရွိသူကေျပာသည္။
ေရတက္ရက္ ရွည္လာသည္ႏွင့္အမွ် ေရလႊမ္းမုိးခံေနရေသာ ေနအိမ္မ်ား၏ သန္႔ရွင္းေရး၊ က်န္းမာေရး၊ စား၀တ္ေနေရး၊ စီးပြားေရး စသည့္ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ပုိမုိႀကံဳေတြ႕လာႏုိင္ဖြယ္ရွိေၾကာင္း ေက်ာင္းကုန္းၿမိဳ႕မွ ကံဦးလူငယ္အဖြဲ႕၀င္တစ္ဦးက ေျပာသည္။
အကယ္၍ ေနာက္ထပ္ ေလး၊ ငါးရက္ ဆက္တုိက္ မုိးဆက္လက္ ရြာသြန္းပါက ေရနစ္ျမဳပ္မႈမ်ား ပုိမုိတုိးပြားလာ၍ ဒုကၡသည္ဦးေရလည္း ယခု အေျခအေနထက္ မ်ားျပားလာႏုိင္ေၾကာင္း ကူညီကယ္ဆယ္သူမ်ားကေျပာသည္။
“ဒီကို ေရာက္တာေတာ့ ရက္ႏွစ္ဆယ္ရွိၿပီ။ ေနာက္ထပ္ ရက္ႏွစ္ဆယ္၊ အစိတ္ေလာက္ ေနရဦးမယ္ထင္တယ္။ ေရက်သြားရင္ေတာင္ အိမ္ေပၚ ခ်က္ခ်င္းတက္မေနရဲဘူး။ ေရက အိမ္ေခါင္ မတိုက္တတိုက္ ျဖစ္ေနေတာ့ အိမ္တိုင္ေတြ ေရႏူးေနလို႔”ဟု သာေပါင္းၿမိဳ႕နယ္၊ တလုပ္ကုန္းေက်းရြာအုပ္စု၊ ဥတိုေခ်ာင္း၀ေက်းရြာမွ ေရေဘးဒုကၡသည္    ေဒၚေအးေအးမူက ေျပာသည္။
ယခုႏွစ္ ဧရာ၀တီတိုင္းေဒသႀကီးတြင္ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရေသာ ေရေဘးေၾကာင့္ စား၀တ္ေနေရး အခက္အခဲ ျဖစ္ေနသူမ်ားနည္းတူ သာေပါင္းၿမိဳ႕နယ္၊ ဘုရားကုန္းေက်းရြာမွ ေရနစ္ေသဆံုးသြားရရွာေသာ ဦးလွႀကိဳင္၏ဇနီးသည္ ေဒၚတင္ေအာင္ကေတာ့ မွတ္မွတ္ထင္ထင္ ရွိေနရွာေပေတာ့မည္။
(ျပည္သိမ္း၊ ေနလင္းထြန္း၊ သန္းေဌး၊ ေအာင္ခုိင္၊ မုိးညိဳ ကြင္းဆင္း ေရးသားသည္)